Dinsdag 11 September 2018 – Bezoek aan de Maginot linie.

11 september 2018 - Marlenheim, Frankrijk

Hoi allemaal.

Vandaag gaan we een paar van de verdedigingswerken van de Maginot linie bezoeken.

Maginotlinie

Voorgeschiedenis

Het doel van de linie was Frankrijk te beschermen tegen een verrassingsaanval zoals die in de Frans-Duitse Oorlog van 1870 had plaatsgevonden, waarbij Frankrijk de Elzas en een deel van Lotharingen aan Duitsland had verloren. Toen de Elzas en Lotharingen na de Eerste Wereldoorlog weer geheel bij Frankrijk kwamen, waren de oude verdedigingswerken niet alleen verouderd, maar ook te ver van de nieuwe grens gelegen. Bovendien had Frankrijk in de Eerste Wereldoorlog zoveel soldaten verloren, dat de grenzen niet afdoende verdedigd konden worden zonder extra maatregelen.

De Franse minister van Oorlog Paul Painlevé was de drijvende kracht achter de linie, maar uiteindelijk diende zijn opvolger en oorlogsveteraan André Maginot het plan tot de bouw in 1930 in bij het Franse parlement. Zijn 2,9 miljard franc (tegenwoordig: 1,5 miljard euro) kostende project trok een zware wissel op de Franse economie, juist in een tijd van economische crisis. Verdediging tegen Duitsland werd echter van levensbelang geacht, vooral toen Adolf Hitler aan de macht kwam. Daarnaast zorgde het voor 20.000 banen en voor elektrificatie van de grensgebieden.

Indeling en functioneren[bewerken]

In het noorden bestond de linie uit 22 artillerieforten of Gros Ouvrages (letterlijk vertaald: Groot Werk) en 36 infanterieforten of Petit Ouvrages. In het zuiden werden 23 Gros Ouvrages en 27 Petit Ouvrages gebouwd.

Petit Ouvrage

Een Petit Ouvrage (PO) bestond meestal uit twee of drie kazematten die verbonden waren door ondergrondse gangen. Deze kazematten waren meestal bewapend met twee dubbelloopsmitrailleurs en één 37 mm- of 47 mm-antitankkanon. Vaak beschikte men ook over een hefkoepel met dubbelloopsmitrailleur. Een van de kazematten deed dienst als ingang van het fort en was vaak 100 meter naar achter gelegen. Op het dak bevonden zich één of twee vaste pantserkoepels, bewapend met lichte of dubbelloopsmitrailleur en 50 mm-mortier. Ondergronds waren er een kazerne en een elektrische centrale. De bemanning bestond uit maximaal 200 man. Voor elke drie soldaten was één bed voorzien.

Gros Ouvrage

De Gros Ouvrages (GO) beschikten meestal over twee ingangen (één voor munitie en materieel en één voor personeel) en meerdere infanterie- en artilleriekazematten. Ondergronds waren er een kazerne, elektrische centrale en munitiemagazijnen. De ingangen en het hoofdmunitiemagazijn lagen vaak meer dan een kilometer achter de kazematten, zodat het fort ook bevoorraad kon worden terwijl het onder vuur lag. Door de verbindingsgang liep vaak een elektrische smalspoortrein voor de bevoorrading.

De bewapening bestond uit 75 mm-kanonnen, 135 mm-houwitsers, 81 mm-mortieren, antitankkanonnen en dubbelloopsmitrailleurs, ingebouwd in hefkoepels en in kazematten. Het bereik van de bewapening was niet toereikend om Duitsland te beschieten. Als men wel over de grens had kunnen schieten, zou dit door Duitsland als een agressieve daad kunnen worden gezien en Frankrijk wilde Duitsland absoluut niet voor het hoofd stoten.

De meeste bewapening was echter flankerend opgesteld. Hierdoor konden de kazematten door aanaarden en reliëf in het landschap aan het zicht van de vijand onttrokken worden. Ook kon een groter deel van het slagveld bestreken worden dan bij frontale opstelling.

Overige werken[bewerken]

Tussen de forten werden meer dan 400 interval-kazematten, infanterieschuilplaatsen en observatieposten gebouwd. Tussen de werken liepen kilometers prikkeldraad en antitankversperringen die werden bewaakt door interval-troepen. Voor de hoofdlinie lag, vlak bij de grens, een linie van voorposten. Militairen woonden hier op of naast kleine kazematten. Zij moesten bij een onverhoedse aanval de hoofdlinie alarmeren en de aanval zo veel mogelijk vertragen door allerlei versperringen op te richten. Achter de hoofdlinie lagen talloze munitie en materieel opslagplaatsen, kazernes waar de bemanning in vredestijd woonde en betonnen transformatorhuizen voor de elektriciteitsvoorziening. Alles was met elkaar verbonden door een netwerk van militaire wegen en 600 mm-smalspoorbanen. Daarnaast kon men beschikken over een modern telefoonnet en morsezenders.

De bewapening bestond in totaal uit 152 hefkoepels, 344 stukken geschut, 1536 vaste pantserkoepels, 500 antitankkanonnen en meer dan 3000 dubbelloopsmitrailleurs.

Na het ontbijt vertrekken we van de camperplek van Wissembourg en rijden naar Hatten, waar een Abri (Ondergronds manschappen verblijf) en een museum gesitueerd zijn.

Thea besluit bij de camper te blijven om de was te gaan doen en op te hangen aan een waslijn tussen een boom en de camper. Harry koopt een kaartje om de Abri en het museum te gaan bekijken. Er staan vliegtuigen, een helikopter en heel veel tanks en vrachtwagens. Binnen zijn tentoonstellingen over de Maginot linie. Alle verdedigingswerken zijn hier op schaal nagebouwd. Ook is er veel radio en telefoon apparatuur uit de tweede wereldoorlog te zien. Harry vindt het reuze interessant! Hij komt na bijna drie uur terug. Thea heeft de was al aan de lijn hangen.

Na een snelle lunch rijden we door naar Fort Schoenenbourg. Één van de grootste bunkers van de linie. Het is meer dan 1 kilometer lang en er rijden zelfs electrische treintjes door heen. Er zijn elektriciteits centrales, een ziekenhuis met operatiezaal en meerdere keukens. Het geheel is ingericht zoals het er in de oorlog uitgezien heeft. Er zijn nog werkende geschutskoepels en overal zien we de granaat werpers zoals deze in de oorlog gebruikt zijn. De route die wij ondergronds lopen is meer dan 2 kilometer en we doen daar ruim 2 uur over. Heel leerzaam.

Tenslotte rijden we naar de camperplek in Marlenheim. Daar staan we bij een wijnboer (Domaine Xavier Muller) op de parkeerplaats. We kijken uit op wijnbergen en kunnen buiten zitten tot de zon achter de bergen verdwenen is. Dan zitten we nog een poosje binnen, voordat we gaan slapen. Thea is druk bezig om de route voor de komende dagen voor te bereiden.

Het was weer een heerlijke dag.

Liefs,

Thea en Harry

Foto’s