Maandag 29 April 2019 – Van Aadorp naar Isselburg

De afgelopen week en aansluitend het laatste weekend hebben we gebruikt om huis en tuin op onze reis voor te bereiden. De kamerplanten (voornamelijk bananenbomen) zijn weer naar het terras verhuisd. En het automatische watergeef systeem moest weer aangesloten worden. De contacten van de pomp waren verbrand. De pomp is vervangen. Alle filters moesten schoongemaakt, verstopte sproeiertjes vervangen en alle slangen moesten doorgespoeld worden. Daarnaast moest de buxus worden geknipt en bemest en moest het geverticuteerde gazon bekalkt en bemest worden.
Deze maandagmiddag ronden we de werkzaamheden af. Thea zuigt de camper uit en gaat er nog met een sopje door heen. Alle kastjes worden gevuld met etenswaren en kleren. We nemen een douche en trekken onze vakantiekleren aan. Rond 19:30 doen we ons huis op slot en rijden we weg.
Bij de Lidl in Vriezenveen maken we onze eerste tussenstop. We vullen onze voorraad nog even aan.
Hierna rijden we richting zuiden. Wanneer het al donker is komen we bij de camperplek in Isselburg aan.

Isselburg

Isselburg is als stad een van de jongste steden van Münsterland en werd samengesteld uit een aantal plaatsen waarvan de historie aanmerkelijk verder teruggaat. De grensgemeente ligt in het zuidwestelijkste puntje van Münsterland en is samengesteld uit o.a. Anholt, Isselburg en Werth (alle met eeuwenoude stadsrechten) en Vehlingen. Anholt is de oudste stad en verwierf in 1347 stadrechten, Werth in 1426 en Isselburg in 1441. Alle plaatsen hebben wel enkele bezienswaardigheden.

De grootste trekpleister van Anholt is ongetwijfeld de waterburcht waarvan de geschiedenis teruggaat tot de 12e eeuw. Het kasteel, waar je ook van een uitstekende en exclusieve maaltijd kunt genieten, wordt, zoals zovele kastelen in Münsterland, beheerd door oude landadel. De vorsten zu Salm-Salm hebben het sinds 1647 onder hun hoede. Het kasteel wordt niet alleen door water omgeven, de prachtige en kleurrijke tuinen zijn een lust voor het oog. In Aholt moet je zeker een kijkje nemen bij het historische raadhuis op de markt. Het prachtige bordes dateert uit 1795. Ook een deel van de oude stadsmuur is nog wel terug te vinden.

Ook in Werth kun je een aantal eeuwen in de tijd teruggaan. De naam Werth komt voor het eerst voor in geschriften uit 1318. Het middeleeuwse stadhuis en de fraai gerestaureerde molen zijn vaste bezienswaardigheden voor bezoekers.

In Isselburg valt de geweldige kerk op. Het is een wat dromerig dorpje met een prachtig park. Er zijn diverse sculpturen en beeldhouwwerken geplaatst, de ‘wasvrouw’, achter de kerk aan de rand van het park is daarvan het bekendst.

In Vehlingen bevindt zich het ‘Anholter Schweiz’. Het park werd aangelegd in opdracht van vorst Leopold zu Salm-Salm in 1892. In feite was het een geschenk aan zijn vrouw Eleonore, prinses von Croy, met wie hij de wittebroodsweken doorbracht in Zwitserland. Ze verbleven aan het Vierwoudstedenmeer en het gegraven meer in het park moet daaraan herinneren. Er werden uit kalkzandsteen twee bergen aangelegd, die de gedachten aan de aan het meer gelegen bergen Pilatus en Rigi levend moesten houden. Het Zwitsere chalet, in de volksmond ‘Schweitzer Haus’, herbergt een café.

De Issel.

In Mei 2018 waren we bij de bron van deze rivier.

Wat wetenswaardigheden:

De Oude IJssel (in Duitsland nog gewoon "Issel" geheten) ontspringt in de Kreis Borken in het noordwesten van het natuurpark Hohe Mark-Westmünsterland. De bron ligt ten zuiden van Borken in het dunbevolkte noordelijke deel van de gemeente Raesfeld op een hoogte van 55,5 meter.

In het begin stroomt de IJssel in zuidwestelijke richting door het zacht glooiende landschap van het natuurpark totdat hij in de buurt van Wesel in de Kreis Wesel, nog vóór de rivier de stad Wesel bereikt, bij de Bärenschleuse een bijna loodrechte hoek maakt en langs de "Klever Landwehr" (een oude verdedigingslinie) naar het noordwesten stroomt. De rivier stroomt vervolgens door Hamminkeln, waar de rivier de Kreis Wesel verlaat, en door Isselburg en Anholt, beide gelegen in de Kreis Borken. De rivier bereikt bij Gendringen de Nederlandse grens. In Nederland stroomt de rivier door de gemeenten Oude IJsselstreek, Doetinchem en Bronckhorst om bij Doesburg op een hoogte van 9,3 meter boven NAP uit te monden in de Geldersche IJssel.

Stroomgebied en lengte

Tot aan de Duits-Nederlandse grens heeft het stroomgebied van de Oude IJssel een oppervlakte van 360,88 km². De lengte van de rivier in Duitsland is 55 kilometer. Het verzorgingsgebied van de Oude IJssel in Nederland tot de monding bij Doesburg bedraagt 847,12 km². De lengte van de rivier op Nederlandse bodem is 26,5 kilometer. Het totale stroomgebied van de rivier bedraagt 1208 km². De totale lengte van de rivier is 81,5 kilometer.
Het bovengrondse stroomgebied van de Oude IJssel is niet altijd gelijk aan het hydrologische stroomgebied, omdat de grondwaterstroming in het westelijk deel gedeeltelijk dwars op de Oude IJssel naar de Rijn toe verloopt. Daardoor verliest de rivier in dat deel van haar stroomgebied water.

Zijrivieren

In Duitsland monden de Drevenacker Landwehr, de Kleine Issel en de Wolfstrang in de Oude IJssel uit. In Nederland zijn dat de Aa-strang (de onderloop van de Bocholter Aa) alsook de Sloerstrank, Akkermansbeek, Bielheimerbeek, Waalse Water en de Hoge Leiding. Daarvan is de belangrijkste zijrivier de Bocholter Aa, die bij Ulft in de gemeente Oude IJsselstreek als Aa-strangin de Oude IJssel stroomt. De Aa-strang heeft op dat punt een groter stroomgebied dan de Oude IJssel (536 km² versus 360,88) en voert ook duidelijk meer water aan (6,0 m³/s versus 3,0 m³/s)[1]. Toch wordt de rivier stroomafwaarts Oude IJssel genoemd.

Wanneer de Oude IJssel naar het noordwesten stroomt doet zij dit door de IJsselbreuk, een voormalig stroomkanaal van de Rijn of de Lipp

Geschiedenis

De Oude IJssel is in het verleden een zijtak van de Rijn geweest. Vroeger lag de Oude IJssel zuidwestelijk van de huidige rivier. Ze heeft zich geleidelijk in noordoostelijke richting verplaatst. In het gebied ten westen van de Oude IJssel vindt men nog diverse restanten van oude rivierlopen. Daardoor bestaat de grondsoort hier voornamelijk uit rivierklei. Aan de noord en oostzijde bevinden zich zandige rivierduinen. De Oude IJssel voert tegenwoordig vooral regenwater uit het stroomgebied in Duitsland en de Achterhoek af. In het verleden werd er ook wel Rijnwater afgevoerd, als de Rijn in Duitsland buiten zijn oevers trad. Daarbij werd dan op Duits grondgebied een verbinding gevormd tussen Rijn en Oude IJssel.
Aan de van oudsher goed bevaarbare Oude IJssel liggen verschillende steden in de Achterhoek. De plaats Doesburg ligt op de plaats waar Oude IJssel en Gelderse IJssel samenvloeien. Vroeger heette de rivier de Salle. Ook de stad Doetinchem is langs de Oude IJssel gebouwd.
Langs de Oude IJssel is ook de Nederlandse ijzerindustrie ontstaan. De ijzergieterijen die hier ontstonden (zoals DRU en Vulcanus) zijn in wezen de voorlopers van de Hoogovens in IJmuiden. Deze industrie ontstond hier omdat het gebruik kon maken van de ijzeroer die hier in de grond zit. De rivier zorgde natuurlijk voor een geschikt transportkanaal.